Belevingsonderzoek 2017
Terwijl het lerarentekort voor het vak Duits oploopt, zijn er onvoldoende studenten aan de lerarenopleidingen om dit gat te vullen in de toekomst. Gelukkig neemt het aantal studenten Duits aan de hogescholen wel toe, maar aan de universitaire lerarenopleidingen Duits staan nog maar weinig studenten ingeschreven; de academisch geschoolde docent Duits sterft langzaam aan uit.
Om meer te weten te komen over hoe scholieren tegen de Duitse taal aankijken, heeft het Duitsland Instituut Amsterdam (DIA) in 2017 een onderzoek uitgevoerd onder bijna 2.800 leerlingen uit het voortgezet onderwijs over hun beleving van het vak Duits. Het onderzoek zocht onder meer antwoorden op de vraag of het belang van de Duitse taal voor bijvoorbeeld de Nederlandse economie wel is doorgedrongen tot Nederlandse scholieren en wat het imago van de Duitse taal is. Een soortgelijk onderzoek was ook al in 2010 doorgevoerd. Wat blijkt is dat zich scholieren anno 2017 positiever over het vak Duits en de Duitse taal uitspreken. Duits is voor de leerlingen nu over het algemenen interessanter, mooier, nuttiger en ook makkelijker. Dit komt overeen met de positievere houding tegenover het buurland in de Nederlandse maatschappij überhaupt.
Omdat het middelbaar onderwijs voor de meeste Nederlanders het startpunt is voor het leren van de Duitse taal, was het Duitsland Instituut ook benieuwd naar de praktijk van het onderwijs Duits op Nederlandse scholen. Uit de antwoorden bleek dat er nog veel ruimte voor verbetering van het onderwijs Duits is. Waar docenten zich meer bewust zijn van het nut van doeltaalgebruik en zelf redelijk veel Duits praten in de les, weten zij nog niet goed hoe zij de leerlingen aan de praat moeten krijgen. En ook al zetten zij veel actueel materiaal in, de kennis over Duitsland blijft niet hangen bij de leerlingen. Voorstellen voor een efficiënter onderwijs Duits zijn samengevat in negen aanbevelingen (pdf). Zo moet de docent meer eigenaarschap krijgen over haar of zijn onderwijs en zich losmaken van de lesmethode door eigen leerdoelen te formuleren. Leerlingen moeten door taakgericht onderwijs actiever participeren. En het belang van de Duitse taal voor de carrière moet explicieter in beeld gebracht worden.
Belevingsonderzoek 2010
In 2010 heeft het Duitsland Instituut Amsterdam (DIA) al eens een onderzoek uitgevoerd onder 1.071 leerlingen uit het voortgezet onderwijs over hun beleving van het vak Duits. Meer informatie over het belevingsonderzoek Duits 2010 en de twaalf aanbevelingen staat in de brochure (pdf). U kunt ook het hele onderzoeksrapport (pdf) lezen.
Daarnaast interessant om te lezen: het vak Duits staat op veel scholen onder druk vanwege een gebrek aan docenten Duits, blijkt het schoolleidersonderzoek uit 2015 van de Actiegroep Duits.
